آیا شی جین پینگ جسور شده بر روی تایوان قمار می‌کند؟

فرارو- کنگره حزب کمونیست چین که اواخر ماه گذشته به پایان رسید «شی جین پینگ» رئیس جمهور چین را با کنار زدن مخالفان سیاسی در اوج قدرت قرار داد و دکترین حکومتی شی در هسته سیاستگذاری حزب کمونیست چین قرار گرفت. در طول ده سال زمامداری شی جین پینگ، پکن موضعی تهاجمی در مورد «ادغام مجدد» تایوان با سرزمین اصلی چین اتخاذ کرده است. حزب کمونیست چین آن جزیره دموکراتیک و خودمختار را بخشی از قلمرو چین می‌داند.

به گزارش فرارو به نقل از دویچه وله، در کنگره حزب کمونیست چین بیانیه‌ای در دکترین حزب گنجانده شد که مخالفت «قاطعانه» و «بازدارنده» در برابر «جدایی طلبانی که به دنبال استقلال تایوان هستند» را ذکر کرده است. هم چنین، شی هدف خود برای دستیابی به اتحاد «مسالمت آمیز» با تایوان را در حالی ذکر کرد که اشاره نمود استفاده از زور به عنوان گزینه مورد استفاده در صورت لزوم بر روی میز باقی نگه می‌دارد.

آیا پکن به جدول زمانی تایوان سرعت می‌بخشد؟

«ون تی سونگ» مدرس مطالعات تایوان در دانشگاه ملی استرالیا می‌گوید: «شی در مورد عزم راسخ و توانایی‌های قوی برای مخالفت با استقلال تایوان صحبت کرد، اما در مورد قصد، برنامه یا جدول زمانی سخنی نگفت».

ون افزود که شی قصد دارد تا جدول زمانی و فوریت برنامه‌های خود برای تایوان را «مبهم» نگه دارد. با این وجود، «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه ایالات متحده اواخر ماه گذشته گفته بود که تصمیمی در پکن برای «سرعت بخشیدن به اتحاد مجدد» اتخاذ شده است.

دریاسالار «مایکل گیلدی» فرمانده عملیات نیروی دریایی آمریکا ماه گذشته در نشستی در یکی از اندیشکده‌ها گفته بود که غیر ممکن است که بتوان تهاجم چین به تایوان در آینده نزدیک را رد کرد. گیلدی به اندیشکده شورای آتلانتیک گفته بود: «من اصلا قصد ندارم با گفتن این حرف کسی را نگران کنم. با این وجود، ما نمی‌توانیم امیدوار باشیم که احتمال تحقق چنین سناریوی بعید خواهد بود».

«جینگ کوان» دیپلمات چینی هفته گذشته در یک سخنرانی در موسسه مطالعات چین و آمریکا گفت که پکن هیچ جدول زمانی‌ای برای دستیابی به اتحاد با تایوان ندارد و افزود که دولت چین نمی‌خواهد از زور و قوه قهریه علیه تایوان استفاده کند، اما باید این توانایی را داشته باشد که مانع از اعلام استقلال تایوان شود.

استفاده از زور و قوه قهریه در صورت لزوم

بخشی از این «بازدارندگی» شامل تشکیل ارتش آزادیبخش خلق چین همراه با پرواز‌های هوایی منظم بر فراز تنگه تایوان از جمله تمرینات نظامی هماهنگ گسترده در اطراف جزیره تایوان در ماه آگوست بوده است.

علیرغم شعار مطرح شده «اتحاد مجدد مسالمت آمیز» اقدامات پکن در سالیان اخیر همکاری با تایوان را برای ایجاد روابط به سمت «چین واحد» را از نظر سیاسی غیرممکن ساخته است. «درو تامپسون» پژوهشگر ارشد در دانشگاه ملی سنگاپور می‌گوید: «تقریبا هیچ چشم اندازی برای اتحاد مسالمت آمیز سیاسی بین چین و تایوان وجود ندارد، زیرا پکن اصلا تمایلی به اتخاذ رویکرد متفاوتی ندارد که منافع مردم تایوان را در نظر بگیرد».

یکی از پیشنهادات پکن در مورد تایوان، مدل به اصطلاح «یک کشور، دو سیستم» است که در هنگ کنگ مورد استفاده قرار می‌گیرد که در آن حاکمیت چین برسمیت شناخته می‌شود، اما جنبه‌های نیمه خودمختار حکومت محلی در جای خود باقی می‌ماند.

با این وجود، سرکوب آزادی‌های مدنی و نهاد‌های دموکراتیک چین در هنگ کنگ در سالیان گذشته هر گونه توهم را در تایوان در مورد پذیرش این مدل از بین برده است. تامپسون به «دویچه وله» می‌گوید: «یک کشور دو سیستم» ایده‌ای رد شده توسط هر دو حزب سیاسی اصلی در تایوان است «تامپسون که یکی از مقام‌های سابق دفاعی ایالات متحده است و تحولات چین را دنبال می‌کند می‌گوید:» این امر تنها گزینه تحمیل و مجبور کردن تایوان به پذیرش خواسته‌های پکن از طریق ابزار‌های اقتصادی، دیپلماتیک و نظامی را در برابر چین باقی گذاشته است".

او می‌افزاید: «در حال حاضر هیچ راه حل مسالمت‌آمیزی روی میز وجود ندارد و در نتیجه، من فکر می‌کنم احتمال بروز درگیری نظامی در سراسر تنگه تایوان افزایش یافته است.»

«صبر استراتژیک» پکن

این تحلیلگر در ادامه اشاره کرد که بحث‌های پس از برگزاری نشست کنگره حزب کمونیست چین در مورد جدول زمانی در مورد تصرف تایوان توسط پکن موضوعیت خود را از دست داده، زیرا چین بیش از ۲۰ سال است که مدرنیزاسیون ارتش خود را با در نظر گرفتن مسئله تایوان انجام داده است.

او می‌افزاید: «اکثر افراد بر تصمیم واقعی تمرکز می‌کنند این در حالیست که آماده‌سازی نظامی برای این تصمیم خواه انجام حمله باشد یا نباشد اگر نه دهه‌ها بلکه سال‌ها به طول انجامیده است. چین برای این احتمال آماده شده است».

«ایوی کوک» پژوهشگر مسائل چین در گروه بین المللی بحران می‌گوید که پکن کماکان به «صبر استراتژیک» خود ادامه می‌دهد، زیرا «بر این باور است که زمان برای حل مسئله تایوان به نفع پکن است».

او به «دویچه وله» می‌گوید: «همزمان پکن احتمالا به شکلی قاطعانه‌تر از طریق تشدید فشار نظامی یا اعمال اجبار و تهدید اقتصادی بیش‌تر فشار خود را بر تایوان افزایش خواهد داد».

«کوک» در ادامه به بیانیه همراه با اعتماد به نفس کنگره حزب کمونیست چین در مورد تایوان اشاره کرد که در آن آمده است: «چرخ‌های تاریخ در حال چرخش هستند. اتحاد مجدد کامل کشور ما باید تحقق یابد و بدون شک می‌تواند محقق شود».